Sietse W. Jonker

Ik ben de laatste dagen verder gegaan met het werkstuk in de laatste blogpost. Op de foto hieronder zijn de eerste kleurlaagjes aangebracht. Dit gebeurt heel transparant zodat de vorm en de tonale studie van de onderschildering er doorheen blijven schijnen. Bij mijn laatste schilderijen ben ik toch weer begonnen om over de onderschildering twee hele dunne laagjes schellak te leggen. Dit isoleert enigszins de onderschildering voor de olieverf die ik erover heen ga gebruiken. Ik heb anders toch ietwat het probleem dat de olieverf iets te veel “wegzakt” in de onderschildering. “Inschieten” heet dit fenomeen officieel en dat werk niet voor mij. Ingeschoten plekken laten de tonale werkelijkheid niet goed zien.

Ik ben gister met de olieverf begonnen en nu komt het er op aan om goed op te letten wat er gebeurd. Je moet als het ware met heel je wezen in het “wereldje” terecht komen wat het schilderij is en omvat. Bij mij is dit wereldje heel klein, een stilleven, maar het moet er warm en behaaglijk worden en, niet onbelangrijk, alles moet er gaan kloppen. Dat kleine is groot genoeg voor mij. Uiteindelijk moet de schildering alles worden wat de echte wereld niet is en dus ligt de lat behoorlijk hoog.

Het schilderij hieronder op de foto is bijna klaar. Nog enkel via glacis bepaalde gedeeltes uitwerken alsook sommige details. Het is als het ware het spreekwoordelijke “peper en zout” van de schildering. Daarna is het ook wel fijn om een werkstuk te laten wat het is geworden en aan de slag te gaan met iets nieuws.

Vandaag post ik mijn nieuwste werk. Het is een schilderij geworden met eenvoudige voorwerpen en vruchten. Het idee begon met een blauwe kom waarin ik, als kleurcontrast, mooie gele/rode abrikozen wilde doen. Uiteindelijk zijn de witte kruiken erbij gekomen als mooie neutralen, de witten, en ook vanwege de eenvoudige, maar elegante vormen. Dit geeft ook weer spannende niet – vormen tussen de voorwerpen. Het geheel is in een gedempt licht geschilderd, met een donkere achtergrond waar de achterste randen verstild in op gaan.

Meditatie nr. 14 (met blauwe kom en abrikoosjes), olieverf op paneel, 24 x 36,5 cm

Ik ben iets actiever op Facebook met betrekking tot het delen van nieuws en nieuw werk dan op mijn eigen weblog. Ik merk dat het sociale netwerk op het web steeds belangrijker wordt en dat eigen websites minder belangrijker worden. Althans, dat is mijn ervaring.

Hieronder wil ik toch even enkele nieuwe werkstukken tonen. Daarnaast heb ik nog deelgenomen aan de kunstbeurs FINE in het kasteel Groeneveld te Baarn. Het is nu op naar de winterperiode. Binnenkort zal ik meedoen met een jubileum expositie in galerie Zofier in Bakkeveen. De galerie bestaat 12.5 jaar en dit wordt breed uitgemeten met een grote tentoonstelling van heel wat kunstenaars.

Landschap van een stilleven, olieverf op paneel, 23,5 x 74 cm

Meditatie nr. 13 (Limoenen), olieverf op paneel, 13 x 30 cm

Compositie in blauw, geel en rood, olieverf op paneel, 25 x 47 cm

Een nieuwe expositie waar ik aan deelneem gaat binnenkort van start. Samen met zes andere gewaardeerde collega’s geven we een mooi overzicht van wat het Noordelijk/ Onafhankelijk Realisme in de schilder- en beeldhouwkunst vandaag de dag te bieden heeft. De expositie is in het Kunstencentrum K38 te Roden. U bent hierbij van harte uitgenodigd om bij de opening langs te komen. Een must voor de kunstkenner. Van harte welkom!

(Druk op de afbeeldingen om te vergroten)

Ook dit jaar weer organiseert galerie Den Andel de expositie Meesterlijke Noorderlingen. Het is een elk jaar terugkerende expositie, waarbij noordelijke kunstenaars, die realistisch en/of figuratief werken, bij elkaar worden gebracht om zodanig de kwaliteit en diversiteit te benadrukken binnen deze groep. Ook dit jaar ben ik weer van de partij en daar ben ik trots op. Hierbij nodig ik u van harte uit om op de opening te komen of de expo te gaan bekijken de komende tijd. Een aanrader!

(druk op de afbeelding om te vergroten)

Vandaag heb ik het onderstaande schilderij in de vernis gezet. Het is, na een aantal weken, goed handdroog en dan wordt het tijd om een beschermlaagje over de schildering te leggen. Dat is, altijd weer, een precies werkje, waarbij het oppervlak volledig stofvrij dient te zijn. Onderhand echter, na al jaren met dit proces vertrouwd te zijn, is het ook gewoon een routine klus geworden. Wél een routine klus waarbij je je hoofd erbij moet houden.

Reisgids naar Niemandsland/ Travel Guide to no man’s land
Olieverf op paneel/ Oil on panel
24 x 17,5 cm/ 9.45 x 6.69 inches

Dit schilderij is een particuliere opdracht. Het verbeeld op een heel eenvoudige wijze iemands mystieke reis naar en de relatie met God. De voorwerpen hebben een metaforische laag en de opzet is, met voorbedachte rade, eenvoudig gehouden. Eenvoud die welhaast symbolisch verwijst naar een monnik die slechts zijn cel heeft en veel in gebed is of een woestijnvader die in de eenzaamheid van de wildernis God zoekt. Het verbeeld het op weg gaan naar een land waar niemand meer is behalve die Ene die op je wacht. Een reisgids naar niemandsland.

Op de onderstaande afbeeldingen is het proces een klein beetje te volgen van het schilderij waar ik nu mee bezig ben. Op dit moment is het werkstuk klaar, maar her en der moeten nog wat details worden aangebracht en enkele retouches, het zogenaamde “peper en zout” van het schilderij.

Met het navolgende werkstuk ben ik vorig jaar begonnen en het is toen ook volledig uitgewerkt. Toen ik met dit werkstuk bezig was pakten zich de donkere wolken boven mijn hoofd bijeen en ik weet nog dat ik dit paneel met veel moeite en energie met een zekere voldoening wist af te krijgen (zie blogbericht beneden). Toch is het een werk geworden met weliswaar een donkere achtergrond, maar met frisse sprankelende kleuren. Bij sommige werkstukken en projecten gaat het me erom dat het niet zo veel geeft wát er geschilderd wordt, maar veelal meer om hóé het geschilderd wordt. Daarmee bedoel ik dat wat er fysiek te zien valt, ondergeschikt is aan hoe iets geschilderd is. Ik sta nog met kinderschoenen aan wat dit betreft, want ik realiseer me dat dit denkfragment een enorm mentaal potentieel kan hebben. Ik heb deze schildering onder de serie “Meditaties” geschaard, zoals ik al eerder met andere werkstukken heb gedaan. Dit werkstuk zal eind deze maand te zien zijn op de Kunst- en Antiekbeurs in Naarden Vesting.

Meditatie nr. 12/ Meditation no. 12
Olieverf over acryl op paneel/ Oil over acrylic on panel
18,5 x 27 cm/ 7.5 x 10.6 inches

De laatste paar dagen ben ik bezig met een autobiografie van de schilder Édouard Manet (1832-1883). Hij was een vernieuwer in zijn tijd. En dat heeft hij geweten ook: Manet heeft heel wat kritiek over zich heen gekregen door de gevestigde orde van zijn tijd.

Édouard Manet (1832-1883)

Het is een lang verhaal om het hier allemaal op te schrijven. In het kort komt het hier op neer: men was in die tijd gewend te schilderen volgens een bepaald geïdealiseerd beeld, afkomstig uit de antieke wereld en verder gestoeld op ideeën die zijn ontstaan in de Renaissance. Deze “mengelmoes” van idealen resulteerde in een verstarde manier van afbeelden volgens romantische en idealistische principes. De menselijke vorm werd geïdealiseerd en vele schilderijen waren historiestukken of mythologische stukken volledig ontdaan van de werkelijkheid. En deze werkelijkheid was precies waar het Manet om ging. Hij begon, tegen de heersende mode in, mensen af te beelden van de straat. De gewone mens in zijn normale dagelijkse situaties. Ook zijn verfbehandeling was anders dan anders: de dimensionaliteit en het perspectief werd door Manet volledig anders geïnterpreteerd. Zijn doeken werden door zijn manier van schilderen “platter”, zodat je als kijker meer geconfronteerd werd met het schilderij zelf dan met de ruimtelijke afbeelding die was geschilderd. Verschillende van zijn werken monden uit in grote schandalen. Een van de bekendste “schandalen” is wel het werk dat hieronder is afgebeeld: Le Déjeuner sur l’Herbe ook wel bekend als De Picknick. Het is een groot werk (rond de 2 x 3 meter) waarbij een gewone Parijse vrouw naakt zit bij twee gewone heren in een park aan de picknick. Naakten schilderen was in die tijd niet erg, als het maar was ingebed in een historische of mythologische setting. Manet deed dit niet en het werk resulteerde in een enorm schandaal.

(Klik op de afbeelding voor een vergroting)

Rondom Édouard Manet groeide een groep schrijvers en schilders die streefden naar de uitbeelding van de gewone maatschappelijke realiteit zoals die zich aan hen voordeed. Onder hen bevonden zich  o.a. Edgar Degas, Claude Monet, Charles Baudelaires (poëet), Henri Fantin-Latour, Emile Zola (schrijver), Auguste Renoir, Alfred Sisley en verscheidene andere bekende personages. Het pionierswerk van Manet zou uitmonden in de impressionistische stroming in de schilderkunst en het naturalisme in de Franse literatuur.