Het proces……
Onderwijl heb ik nu een opdracht af, waarvan ik in een eerder blogbericht al iets heb laten zien. Het waren de schetsen van duiven die te vinden zijn hier beneden in een eerder bericht. Het schilderij is reeds af en het moet even goed doordrogen. Ik laat er een afbeelding van zien over niet al te lange tijd. Ondertussen neem ik even de gelegenheid te baat om iets te laten zien van het ontstaansproces van een dergelijke schildering.
Het begint met het maken van schetsen en het ontwikkelen van ideeën, in samenwerking met de klant. Uiteindelijk kom je tot een concepttekening die te zien is hieronder links. Ik meet van alles en nog wat af om de compositie zo goed mogelijk te krijgen en van dergelijke krabbels is iets te bespeuren langs de kanten.
De tweede afbeelding laat een onderschildering zien in zwart, wit en grijzen. Ik heb intussen het concept overgebracht op de drager (in dit geval een paneel) en middels deze onderschildering organiseer ik de plaatsing van lichte, donkere en middentonen. Er ontstaat, als het ware, een fundament waar je op door kunt werken. Dit is een zogenaamde ‘grisaille’ ook wel de ‘grauwschildering’ genoemd en vormt bij mij een deel van het ontstaansproces.
De derde afbeelding laat de volgende fase zien. Over de grisaille wordt met laagjes olieverf in dekkende en, vooral, halfdekkende lagen summier een kleuring aangegeven. Door de verf heen ‘sluimert’ her en der nog altijd de grisaille.
Op deze manier bouw je stap voor stap de schildering op en behoud je het zicht op het algehele beeld dat gevormd dient te worden. Een schilderij is en blijft voor mij een geestelijk niet fysiek verschijnsel, een abstract idee, dat door de kunstenaar vermatrealiseert wordt in de voor ons fysieke verschijnings wereld. De ‘geboorte’ daarvan kan soms erg lastig wezen.
Deze derde fase vormt de basis voor de uiteindelijke schildering die er in verscheidene lagen over heen wordt gezet. Al doende onstaat er een interresante verfhuid die de schildering iets mysterieus maar ook levend maakt omdat je ziet dat mensenhanden en -gedachten tot de ‘geboorte’ van de afbeelding hebben geleidt.